نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• زهرا نصیری شیراز

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

ابن‌ یمین‌ فریومدی، شاعر معروف سده‌ی هشتم ه.ق. است‌که به سبب قطعاتش شهرت بسیار دارد. دیوان این سراینده- که عمری طولانی و پرمخاطره را در دستگاه ایلخانان مغول، امرای سربداری و پادشاهان آل کَرت به‌سرآورده- متضمّن ویژگی‌های منحصربه فردی است و فواید تاریخی و جامعه‌شناختی بسیاری را در بردارد. از سویی، دیوانی نه چندان کامل از این شاعر در سال 1318(ه. ش.) شامل قطعات، مثنویات و رباعیّات به اهتمام زنده‌یاد سعید نفیسی در تهران به چاپ رسیده و دیوانی نسبتا کامل از  وی، مشتمل بر قصاید، غزلیّات، مقطّعات، رباعیّات و... در سال 1344(ه. ش.) به تصحیح حسینعلی باستانی راد در تهران انتشار یافته است. نظر به این‌که در دو تصحیح مذکور، اصول و روش‌های تصحیح انتقادی به‌کارگرفته نشده و دست‌یابی به نسخه‌های خطّی متعدّدِ نزدیک به تاریخ وفات شاعر، درآن زمان برای مصحّحان مذکور میسّر نبوده است؛ همچنین دو اثر مورد اشاره، دربردارنده‌ی همه‌ی سروده‌های ابن یمین نیست، تصحیح مجدّدی با روش انتقادی از این دیوان،  بر اساس نسخه‌های معتبر موجود،  ضروری به نظر می‌رسد. این مقاله می‌کوشد که ضمن طرح اشکالات و نواقص دو چاپ مذکور، دلایل تصحیح مجدّد دیوان ابن یمین را بازگو نماید.

کلیدواژه‌ها

• ابن یمین
• دیوان
• تصحیح
• نقد
• نسخه
• قطعه
• رباعی