نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• راضیه جلیلی سچه گانی ¹
• سید محمد راستگوفر ²

¹ ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجه، دانشگاه کاشان، اصفهان، ایران

² دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان

چکیده

ادبیات داستانی گونه‌ای از ادبیات است که در قالب رمان، داستان و داستان کوتاه روایت می‌شود. ادبیات داستانی در ایران به شکل امروزی آن، تقریبا پس از مشروطه و با بهره‌گیری از فرهنگ عامیانه، شکل گرفت؛ در نتیجه ویژگی شخصیت‌های این داستان‌ها، برگرفته از افرادی است که تأثیر بیشتری بر وقایع جامعه دارند. یکی از مهم‌ترین این گروه‌ها، لوطی‌ها هستند که در طول تاریخ تأثیر بسیاری بر سرنوشت جامعه داشته‌اند و از همین روی در ادبیات داستانی بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند.
در این پژوهش، داستان علویه خانم و رمان خانۀ لهستانی‌ها را که در دورۀ زمانی و شرایط اجتماعی متفاوتی نوشته شده‌اند با تکیه بر فرهنگ لوطی‌گری تحلیل کرده و همچنین به مقایسۀ تأثیر جامعۀ نویسندگان آثار موردنظر بر شیوه روایت ماجرا پرداخته‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که نه تنها فرهنگ لوطی‌گری در داستان معاصر نقش پررنگی دارد، که نوع زندگی و ویژگی‌های شخصیتی لوطی‌ها در ساخت و پرداخت این تیپ در داستان علویه خانم ملموس‌تر و به واقعیت نزدیک‌تر است.

کلیدواژه‌ها

• ادبیات داستانی معاصر
• لوطی‌گری
• علویه خانم
• خانۀ لهستانی‌ها