خصوصیات زبانی و ادبی نثر تحلیلی در عصر ناصری و مشروطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد دانشگاه بوعلی سینا، همدان

10.22055/jrp.2021.17393

چکیده

 برجسته‌ترین خصوصیت‌هایی که نثر فارسی در دوره‌ی ناصری و مشروطه دارد عبارت است از: سادگی زبان، صراحت بیان، تعبیرات پرشمار جدید، مفاهیم و موضوعات مدرن‌، و بیان استدلالی و تحلیلی. دو ویژگی اول برگرفته از فرهنگ عمومی مردم است که در این دوره خود را به عنوان یکی از ارکان قدرت در جامعه مطرح می‌کنند و ویژگی‌های بعدی متاثر از نقش روشنگرانه‌ی اندیشمندان و تحصیل‌کردگان و فرنگ دیدگان جامعه است که آن‌ها نیز رکن دیگر قدرت را تشکیل می‌دادند و نقش راهنما را در جامعه برعهده داشتند. اهمیت یافتن موضوع و مخاطب، پدید آمدن گونه‌های جدید نوشتاری، روی آوردن گروه‌های غیرحرفه‌ای چون سیاست‌مداران و مردمان عادی به نوشتن خاطره و سفرنامه و رساله‌های انتقادی، و کاهش شدید فاصله‌ی طبقاتی و نزدیک شدن طبقه‌ی متوسط شهری و عالمان دین و روشنفکران و روزنامه‌نگاران و اشراف‌زادگان به یک‌دیگر برای یک مبارزه‌ی مشترک، نقش مهمی در تکوین نثر ساده و صریحِ تحلیلی در دوره‌ی ناصری بازی می‌کند. بخش عمده‌ای از ویژگی‌های دیگر این نثر نیز ارتباط مستقیم به همین خصوصیات اصلی دارد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار