انوری از نخستین شاعرانی است که غزل عاشقانه را به معنای متداول آن سروده است. او شرایط زندگانی خاص و تلقی و تعریف ویژهای از عشق و مناسبات عاشقانه دارد که بر نگرش تغزلی انوری تأثیر نهاده؛ همچنین نقشی تعیینکننده در تکوین محتوا و ابعاد و جزئیات غزل وی ایفا نموده است. ناکامیهای عشقی و محرومیتهایی را که انوری در دنیای عاشقانه تجربه کرده، برآیندی از زندگیِ توأم با دشواری و تنگناهای معیشتی وی میتوان ارزیابی نمود. این احوال، غزل انوری را با نظام و هنجارِ معنایی خاصی درآمیخته و غالباً محتوایی نومیدانه و حسرتبار به آن بخشیده است. در متنِ نومیدی و حسرتمندی انوری، نشانههایی از اعتراض و شکوه و بیزاری و نیز آرزو و آرمانخواهی وجود دارد که میتوان آنها را تجلیاتی از نوستالژی در کلام وی تعبیر کرد. در این نوشتار، نمودها و جنبههای این تجلیات مورد بررسی قرار گرفته؛ همزمان، ابعادِ دشواریِ معیشت و محرومیتِ عاطفی و عشقی انوری به عنوان خاستگاه و زمینههای نوستالژی در غزل او، مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است. انوری از نخستین شاعرانی است که غزل عاشقانه را به معنای متداول آن سروده است. او شرایط زندگانی خاص و تلقی و تعریف ویژهای از عشق و مناسبات عاشقانه دارد که بر نگرش تغزلی انوری تأثیر نهاده؛ همچنین نقشی تعیینکننده در تکوین محتوا و ابعاد و جزئیات غزل وی ایفا نموده است. ناکامیهای عشقی و محرومیتهایی را که انوری در دنیای عاشقانه تجربه کرده، برآیندی از زندگیِ توأم با دشواری و تنگناهای معیشتی وی میتوان ارزیابی نمود. این احوال، غزل انوری را با نظام و هنجارِ معنایی خاصی درآمیخته و غالباً محتوایی نومیدانه و حسرتبار به آن بخشیده است. در متنِ نومیدی و حسرتمندی انوری، نشانههایی از اعتراض و شکوه و بیزاری و نیز آرزو و آرمانخواهی وجود دارد که میتوان آنها را تجلیاتی از نوستالژی در کلام وی تعبیر کرد. در این نوشتار، نمودها و جنبههای این تجلیات مورد بررسی قرار گرفته؛ همزمان، ابعادِ دشواریِ معیشت و محرومیتِ عاطفی و عشقی انوری به عنوان خاستگاه و زمینههای نوستالژی در غزل او، مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است.