سبک‌پژوهی و مطالعات گونه‌های ادبی
رویکرد نوستالژیک در غزلیاتِ انوری
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
چکیده
انوری از نخستین شاعرانی است که غزل عاشقانه را به معنای متداول آن سروده است. او شرایط زندگانی خاص و تلقی و تعریف ویژهای از عشق و مناسبات عاشقانه دارد که بر نگرش تغزلی انوری تأثیر نهاده؛ همچنین نقشی تعیین‌کننده در تکوین محتوا و ابعاد و جزئیات غزل وی ایفا نموده است. ناکامی‌های عشقی و محرومیت‌هایی را که انوری در دنیای عاشقانه تجربه کرده، برآیندی از زندگیِ توأم با دشواری و تنگناهای معیشتی وی می‌توان ارزیابی نمود. این احوال، غزل انوری را با نظام و هنجارِ معنایی خاصی درآمیخته و غالباً محتوایی نومیدانه و حسرتبار به آن بخشیده است. در متنِ نومیدی و حسرتمندی انوری، نشانه‌هایی از اعتراض و شکوه و بیزاری و نیز آرزو و آرمان‌خواهی وجود دارد که می‌توان آنها را تجلیاتی از نوستالژی در کلام وی تعبیر کرد. در این نوشتار، نمودها و جنبه‌های این تجلیات مورد بررسی قرار گرفته؛ همزمان، ابعادِ دشواریِ معیشت و محرومیتِ عاطفی و عشقی انوری به عنوان خاستگاه و زمینه‌های نوستالژی در غزل او، مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است.
انوری از نخستین شاعرانی است که غزل عاشقانه را به معنای متداول آن سروده است. او شرایط زندگانی خاص و تلقی و تعریف ویژهای از عشق و مناسبات عاشقانه دارد که بر نگرش تغزلی انوری تأثیر نهاده؛ همچنین نقشی تعیین‌کننده در تکوین محتوا و ابعاد و جزئیات غزل وی ایفا نموده است. ناکامی‌های عشقی و محرومیت‌هایی را که انوری در دنیای عاشقانه تجربه کرده، برآیندی از زندگیِ توأم با دشواری و تنگناهای معیشتی وی می‌توان ارزیابی نمود. این احوال، غزل انوری را با نظام و هنجارِ معنایی خاصی درآمیخته و غالباً محتوایی نومیدانه و حسرتبار به آن بخشیده است. در متنِ نومیدی و حسرتمندی انوری، نشانه‌هایی از اعتراض و شکوه و بیزاری و نیز آرزو و آرمان‌خواهی وجود دارد که می‌توان آنها را تجلیاتی از نوستالژی در کلام وی تعبیر کرد. در این نوشتار، نمودها و جنبه‌های این تجلیات مورد بررسی قرار گرفته؛ همزمان، ابعادِ دشواریِ معیشت و محرومیتِ عاطفی و عشقی انوری به عنوان خاستگاه و زمینه‌های نوستالژی در غزل او، مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
)